Wpisy

W listopadzie 2021 roku ustawodawca zapowiedział wprowadzenie poważnych zmian w prawie dotyczącym rozwodów oraz separacji. Celem planowanych zmian przepisów obowiązujących od niemal 50-ciu lat dostosowanie procedury do obecnych realiów.

Obecnie przepisy jeszcze nie zostały wprowadzone w życie – projekty ustaw oczekują na konsultacje.

Zmiany w rozwodach – wprowadzenie rodzinnego postępowania informacyjnego

Jeżeli małżonkowie planujący rozwód mają wspólne małoletnie dzieci postepowanie o rozwód będzie musiało być poprzedzone rodzinnym postępowaniem informacyjnym, chyba że jeden z małżonków został prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo popełnione na szkodę drugiego małżonka lub ich wspólnego małoletniego dziecka, lub przedstawiono mu zarzut popełnienia takiego czynu, jednakże jeśli z wnioskiem o przeprowadzenie rodzinnego postępowania informacyjnego wystąpi małżonek pokrzywdzony takim czynem będzie ono niezbędne.

Rodzinne postepowanie informacyjne ma mieć na celu pojednanie małżonków, a w przypadku braku takiej możliwości, zawarcie ugody.

Ugoda pomiędzy małżonkami  (której elementy ma określić Minister Sprawiedliwości w drodze rozporządzenia) ma zawierać postanowienia dotyczące sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej nad wspólnymi dziećmi, wymiar kontaktów każdego z małżonków z dziećmi oraz alimenty.

Rodzinne postępowanie informacyjne rozpocznie się na wniosek (bez opłat) jednego lub obojga małżonków.

Strony zostaną pouczone o indywidualnych i społecznych skutkach rozpadu małżeństwa, w szczególności dla nich i ich wspólnych małoletnich dzieci a także o działaniach, które strony powinny podjąć dla utrzymania małżeństwa lub zawarcia ugody, w szczególności mediacji, terapii lub innej formie wsparcia rodziny. Ponadto strony otrzymają informacje o skutkach prawomocnego skazania za umyślne przestępstwo popełnione na szkodę drugiego małżonka lub ich wspólnego małoletniego dziecka albo przedstawienia zarzutów w którejkolwiek z tych spraw dla rodzinnego postępowania informacyjnego.

Bardzo istotny jest fakt, iż rodzinne postępowanie informacyjne ma ustanawiać zakaz żądania podczas jego trwania udzielenia zabezpieczenia (miejsca pobytu dziecka, kontaktów, czy też alimentów).

Niewielkie zmiany w zakresie mediacji

Rodzinne postępowanie informacyjne ma niejako zastąpić w pewnym wymiarze postępowanie mediacyjne, jednakże dobrowolna mediacja w ramach rodzinnego postępowania informacyjnego będzie możliwa.  Projekt ustawy przewiduje okres trwania mediacji na miesiąc, licząc od dnia zakończenia spotkania informacyjnego. Okres ten będzie mógł zostać przedłużony przez Sąd na zgodny wniosek stron (nie dłużej niż o 6 miesięcy).

Zakończenie rodzinnego postępowania informacyjnego

Sąd zakończy rodzinne postępowanie informacyjne (poprzez umorzenie postępowania) w następujących przypadkach:

  1. strona cofnęła wniosek o przeprowadzenie rodzinnego postępowania informacyjnego,
  2. upłynął okres wyznaczony do przeprowadzenia mediacji rodzinnej,
  3. mediator przedstawił protokół z przebiegu mediacji,
  4. wniosek o przeprowadzenie rodzinnego postępowania informacyjnego złożył małżonek, który został prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo popełnione na szkodę drugiego małżonka lub ich wspólnego małoletniego dziecka, lub przedstawiono mu zarzut popełnienia takiego czynu, a pokrzywdzony małżonek takiego wniosku nie złożył lub nie poparł wniosku złożonego przez małżonka,
  5. w czasie trwania rodzinnego postępowania informacyjnego jeden z małżonków został prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo popełnione na szkodę drugiego małżonka lub ich wspólnego małoletniego dziecka, lub przedstawiono mu zarzut popełnienia takiego czynu, a pokrzywdzony małżonek nie złożył wniosku o kontynuowanie rodzinnego postępowania informacyjnego,
  6. jeden z małżonków zmarł.

Treść pozwu – zmiany

Po wejściu w życie planowanych zmian pojawi się obowiązek dołączenia do pozwu odpisu postanowienia o umorzeniu rodzinnego postępowania informacyjnego. A w przypadku braku takiego dokumentu należy wskazać i uzasadnić przyczyny braku jego załączenia. Pozew nie zawierając postanowienia o umorzeniu rodzinnego postępowania informacyjnego bez podania przyczyn będzie zwrócony przez Sąd i nie rozpocznie skutecznie postępowania rozwodowego.

Termin wejścia w życie nowych przepisów

Obecnie nie jest znany dokładny termin wejścia w życie nowych przepisów – projekt ustawy jest konsultowany.

Nowe przepisy wejdą w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ich ogłoszenia (w Dzienniku Ustaw).

Co istotne, wobec obecnych spraw będących w toku oraz wszczętych przed wejściem w życie nowych przepisów zastosowanie będą miały dotychczasowe przepisy (przed ich zmianami).

 

Nowe przepisy mogą skutkować znacznym wydłużeniem czasu przeprowadzania spraw rozwodowych z uwagi na konieczność przeprowadzenia rodzinnego postępowania informacyjnego.

 

W przypadku jakichkolwiek pytań serdecznie zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.

Adwokat Małgorzata Grigorjew specjalizuje się w prawie rodzinnym, w szczególności sprawami o rozwód i jest w stanie pomóc przy sporządzeniu projektu pozwu o rozwód wraz z wnioskiem o orzekanie o winie lub bez orzekania o winie, a także innych pism procesowych w trakcie sprawy o rozwód oraz apelacji od wyroku Sądu Okręgowego orzekającego rozwód.

Pani Mecenas udziela porad prawnych podczas osobistych spotkań w kancelarii oraz reprezentuje klientów przed Sądami wszystkich instancji również w sprawach o rozwód, a także w sprawach o alimenty na rzecz dzieci oraz byłych małżonków ponadto w sprawach o podział majątku.

Zobowiązanie męża do zapłaty alimentów na (byłą) żonę możliwe jest przez Sąd Okręgowy w wyroku rozwodowym lub też po rozwiązaniu małżeństwa przez Sąd Rejonowy. Aby była żona lub też były mąż mogli uzyskać alimenty istotna jest ocena ich sytuacji majątkowej po rozwiązaniu małżeństwa.

Alimenty na żonę w trakcie małżeństwa i w separacji (bez rozwodu)

Podczas trwania małżeństwa można domagać się zabezpieczenia potrzeb rodziny lub też alimentów na rzecz małoletnich dzieci. Zabezpieczenie potrzeb rodziny to zobowiązanie jednego z małżonków do przekazywania określonej kwoty odpowiadającej usprawiedliwionym potrzebom rodziny (najczęściej zony oraz małoletnich dzieci) oraz możliwości zarobkowym i majątkowym zobowiązanego.

Przepisy dotyczące alimentów po orzeczeniu przez Sąd separacji są tożsame do przepisów dotyczących alimentów po orzeczeniu rozwodu.

Separacja faktyczna nie powstała na skutek orzeczenia Sądu uprawnia jedynie do dochodzenia przez małżonka zabezpieczenia potrzeb rodziny lub też alimentów na rzecz małoletnich dzieci.

Alimenty na byłą żonę (po rozwodzie) w przypadku orzeczenia o winie męża

Żona może wnosić o orzeczenie alimentów od męża po rozwodzie już w treści pozwu o rozwód, jeżeli orzeczenie rozwodu pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej żony.

Alimenty na byłą żonę (po rozwodzie) w przypadku braku orzeczenia o winie którejkolwiek ze stron lub w przypadku winy obu stron

Małżonkowie mogą domagać się alimentów od drugiego, jeżeli któreś z nich znalazło się w niedostatku.

Ile wynoszą alimenty na żonę i jak długo trwają

Wysokość alimentów na byłą żonę zależy od usprawiedliwionych potrzeb żony oraz możliwości zarobkowych i majątkowych męża. Alimenty stanowią zobowiązanie do momentu zawarcia przez małżonka otrzymującego alimenty nowego małżeństwa, lub też przy braku orzekania o winie lub orzeczeniu winy oby małżonków, wygasają z upływem 5 lat od orzeczenia rozwodu, chyba że Sąd przedłuży ten okres z uwagi na wyjątkowe okoliczności (np. zły stan zdrowia uprawnionego do otrzymywania alimentów).

Dożywotnie alimenty na żonę

W przypadku orzeczenia wyłącznej winy męża i braku zawarcia przez żonę nowego związku małżeńskiego orzeczone alimenty (w wyroku rozwodowym lub też w wyroku Sądu Rejonowego w odrębnej sprawie o alimenty) mogą być wypłacane dożywotnio.

Jak obniżyć alimenty na żonę

Wysokość alimentów zależy od usprawiedliwionych potrzeb żony, ale również od możliwości zarobkowych i majątkowych męża, na które wpływ ma np. zawarcie nowego małżeństwa, małoletnie dzieci, stan zdrowia, możliwość podjęcia pracy zarobkowej. Aby domagać się obniżenia alimentów należy złożyć do Sądu pozew o obniżenie alimentów wraz ze wszystkimi dowodami wskazującymi na zmianę sytuacji zobowiązanego do zapłaty alimentów.

Często pada pytanie „jak unikać płacenia alimentów na byłą żonę?”

Niestety nie można jednoznacznie wskazać odpowiedzi na powyższe pytanie. Alimenty to świadczenie mające na celu zaspokoić usprawiedliwione potrzeby danej osoby, jeżeli są one zaspakajane przez nią samą (była żona osiąga dochody) istnieje możliwość żądania uchylenia  lub zmiany wysokości obowiązku alimentacyjnego.

Jak znieść alimenty na byłą żonę

Niezbędne jest zebranie dowodów świadczących o braku możliwości, w dalszym ciągu, do płacenia alimentów na rzecz byłej żony oraz wystąpienie z pozwem do Sądu – żądanie uchylenia obowiązku alimentacyjnego lub stwierdzenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego.

 

W przypadku jakichkolwiek pytań serdecznie zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.

Adwokat Małgorzata Grigorjew specjalizuje się w prawie rodzinnym, w szczególności sprawami o rozwód i jest w stanie pomóc przy sporządzeniu projektu pozwu o rozwód wraz z wnioskiem o orzekanie o winie lub bez orzekania o winie, a także innych pism procesowych w trakcie sprawy o rozwód oraz apelacji od wyroku Sądu Okręgowego orzekającego rozwód.

Pani Mecenas udziela porad prawnych podczas osobistych spotkań w kancelarii oraz reprezentuje klientów przed Sądami wszystkich instancji  również w sprawach o rozwód, a także w sprawach o alimenty na rzecz dzieci oraz byłych małżonków ponadto w sprawach o podział majątku.

Rozwód orzeka Sąd Okręgowy (co do zasady położony według ostatniego wspólnego miejsca zamieszkania małżonków), aby stało się to możliwe musi nastąpić pomiędzy małżonkami zupełny i trwały rozkład pożycia. Przesłanką negatywna orzeczenia rozwodu jest sytuacja, w której na skutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci lub sprzeczność z zasadami współżycia społecznego.

Na czym polega rozwód z orzeczeniem o winie

Orzeczenie Sądu o winie w sprawach rozwodowych jest obligatoryjne, chyba, że oboje małżonkowie wnoszą o zaniechanie orzekania o winie. Zgodny wniosek małżonków wywołuje takie skutki, jak gdyby żaden z nich winy nie ponosił. Sąd może orzec, że żaden z małżonków nie ponosi winy za rozkład pożycia, że jedno z małżonków jest winne rozkładu pożycia, lub że oboje małżonkowie ponoszą winę za rozkład pożycia. Zawarty w pozwie lub odpowiedzi na pozew wniosek o orzeczenie o winie polega na żądaniu ustalenia przez Sąd winy małżonka za rozpad związku małżeńskiego. Taki wniosek musi być poparty dowodami np. świadczącymi o braku zachowania wierności małżeńskiej, o nagannym postepowaniu przez małżonka.

Rozwód z orzeczeniem o winie a dzieci

Wpływ orzekania o winie na kwestie związane z dziećmi w każdym stanie faktycznym jest inny. Nie istnieje zasada wedle, której konsekwencją orzeczenia o winie jest pozbawienie władzy rodzicielskiej nad dzieckiem lub też ustalenie miejsca pobytu dziecka przy wyłącznie niewinnym małżonku. Jeżeli orzeczenie o winie związane jest z uzależnieniem małżonka od alkoholu, środków odurzających, hazardu to może mieć to bezpośredni wpływ na aspekty związane ze sprawowaniem opieki nad dziećmi przez taką osobę. Orzeczenie Sądu w sprawie o rozwód dotyczące dzieci wydane jest z uwzględnieniem ich dobra oraz postaw i cech obojga rodziców.

Podział majątku przy rozwodzie z orzeczeniem o winie

Podział majątku możliwy jest w sprawach o rozwód – Sąd Okręgowy, orzekając w sprawie o rozwód dokonuje podziału majątku wspólnego na zgodny wniosek małżonków. Często w sytuacji wniosku o orzekanie o winie nie występuje zgodny wniosek stron o podział majątku, wobec czego orzeczenie podziału majątku w sprawach rozwodowych w praktyce jest bardzo rzadko spotykane.

Podział majątku możliwy jest przed orzeczeniem rozwodu, w trakcie sprawy rozwodowej lub też po orzeczeniu rozwodu (nawet wiele lat po rozwiązaniu małżeństwa). Niezbędne dla dokonania podziału majątku jest zawarcie małżeńskiej umowy majątkowej, ustanawiającej ustrój rozdzielności majątkowej pomiędzy małżonkami tzw. intercyzy lub prawomocny wyrok Sądu Okręgowego orzekającego rozwód, który powoduje obligatoryjnie ustanie wspólności majątkowej.

Sprawy o podział majątku prowadzone są przed Sadami Rejonowymi.

Jak długo trwa sprawa sądowa dotycząca rozwodu z orzekaniem o winie?

Czas trwania postepowania rozwodowego z orzeczeniem o winie zależy od wielu czynników – ilości dowodów, w szczególności świadków, o których przesłuchanie strony wnoszą. Sąd w sprawach o rozwód z orzekaniem o winie na wniosek stron może skierować strony do mediacji, aby w sposób ugodowy rozwiązać pewne kwestie konfliktu pomiędzy małżonkami (np. miejsce zamieszkania dziecka, kontakty z dzieckiem, władze rodzicielską, alimenty). Podczas mediacji strony mogę występować również z pełnomocnikami, co pomaga w zawarciu porozumienia.

Na pierwszą rozprawę w sprawie o rozwód z orzekaniem o winie przed Sądem Okręgowym w Gdańsku obecnie czas oczekiwania wynosi około kilku miesięcy, kolejne rozprawy wyznaczane są w zależności od możliwości czasowych Sędziego, który orzeka w sprawie.

Konsekwencje rozwodu z orzeczeniem o winie

Konsekwencją orzeczenia o winie jest możliwość dochodzenia przez małżonka, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia (brak orzeczenia o winie lub wina orzeczona wobec obojga małżonków) i znajduje się w niedostatku alimentów w zakresie odpowiadającym jego usprawiedliwionym potrzebom oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym małżonka uznanego za winnego.

Ponadto w przypadku orzeczenia winy wyłącznie jednego z małżonków małżonek niewinny może dochodzić alimentów, jeżeli rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej tej osoby.

Rozwód z orzeczeniem o winie – plusy i minusy

Powodem, dla którego małżonek wnosi o orzekanie o winie przy rozwodzie często jest uzyskanie orzeczenia Sądu, w którym wskazane zostaje, że to drugi małżonek jest winny rozkładu pożycia małżeńskiego (np. w przypadku dopuszczenia się zdrady) oraz możliwość dochodzenia alimentów. Niewątpliwym mankamentem orzeczenia o winie jest czas trwania postepowania przed Sądem (najczęściej kilka a nawet kilkanaście rozpraw w zależności od zawiłości sprawy), chyba że już na pierwszej rozprawie małżonek, którego wniosek o orzeczenie o winie dotyczy przyzna swoją winę i nie będzie konieczności przeprowadzania postępowania dowodowego w tym zakresie poprzez przesłuchanie świadków.

 

W przypadku jakichkolwiek pytań serdecznie zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.

Adwokat Małgorzata Grigorjew specjalizuje się w prawie rodzinnym, w szczególności sprawami o rozwód i jest w stanie pomóc przy sporządzeniu projektu pozwu o rozwód wraz z wnioskiem o orzekanie o winie lub bez orzekania o winie, a także innych pism procesowych w trakcie sprawy o rozwód oraz apelacji od wyroku Sądu Okręgowego orzekającego rozwód.

Pani Mecenas udziela porad prawnych podczas osobistych spotkań w kancelarii oraz reprezentuje klientów przed Sądami wszystkich instancji  również w sprawach o rozwód, a także w sprawach o alimenty na rzecz dzieci oraz byłych małżonków ponadto w sprawach o podział majątku.