W listopadzie 2021 roku ustawodawca zapowiedział wprowadzenie poważnych zmian w prawie dotyczącym rozwodów oraz separacji. Celem planowanych zmian przepisów obowiązujących od niemal 50-ciu lat dostosowanie procedury do obecnych realiów.
Obecnie przepisy jeszcze nie zostały wprowadzone w życie – projekty ustaw oczekują na konsultacje.
Zmiany w rozwodach – wprowadzenie rodzinnego postępowania informacyjnego
Jeżeli małżonkowie planujący rozwód mają wspólne małoletnie dzieci postepowanie o rozwód będzie musiało być poprzedzone rodzinnym postępowaniem informacyjnym, chyba że jeden z małżonków został prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo popełnione na szkodę drugiego małżonka lub ich wspólnego małoletniego dziecka, lub przedstawiono mu zarzut popełnienia takiego czynu, jednakże jeśli z wnioskiem o przeprowadzenie rodzinnego postępowania informacyjnego wystąpi małżonek pokrzywdzony takim czynem będzie ono niezbędne.
Rodzinne postepowanie informacyjne ma mieć na celu pojednanie małżonków, a w przypadku braku takiej możliwości, zawarcie ugody.
Ugoda pomiędzy małżonkami (której elementy ma określić Minister Sprawiedliwości w drodze rozporządzenia) ma zawierać postanowienia dotyczące sposobu wykonywania władzy rodzicielskiej nad wspólnymi dziećmi, wymiar kontaktów każdego z małżonków z dziećmi oraz alimenty.
Rodzinne postępowanie informacyjne rozpocznie się na wniosek (bez opłat) jednego lub obojga małżonków.
Strony zostaną pouczone o indywidualnych i społecznych skutkach rozpadu małżeństwa, w szczególności dla nich i ich wspólnych małoletnich dzieci a także o działaniach, które strony powinny podjąć dla utrzymania małżeństwa lub zawarcia ugody, w szczególności mediacji, terapii lub innej formie wsparcia rodziny. Ponadto strony otrzymają informacje o skutkach prawomocnego skazania za umyślne przestępstwo popełnione na szkodę drugiego małżonka lub ich wspólnego małoletniego dziecka albo przedstawienia zarzutów w którejkolwiek z tych spraw dla rodzinnego postępowania informacyjnego.
Bardzo istotny jest fakt, iż rodzinne postępowanie informacyjne ma ustanawiać zakaz żądania podczas jego trwania udzielenia zabezpieczenia (miejsca pobytu dziecka, kontaktów, czy też alimentów).
Niewielkie zmiany w zakresie mediacji
Rodzinne postępowanie informacyjne ma niejako zastąpić w pewnym wymiarze postępowanie mediacyjne, jednakże dobrowolna mediacja w ramach rodzinnego postępowania informacyjnego będzie możliwa. Projekt ustawy przewiduje okres trwania mediacji na miesiąc, licząc od dnia zakończenia spotkania informacyjnego. Okres ten będzie mógł zostać przedłużony przez Sąd na zgodny wniosek stron (nie dłużej niż o 6 miesięcy).
Zakończenie rodzinnego postępowania informacyjnego
Sąd zakończy rodzinne postępowanie informacyjne (poprzez umorzenie postępowania) w następujących przypadkach:
- strona cofnęła wniosek o przeprowadzenie rodzinnego postępowania informacyjnego,
- upłynął okres wyznaczony do przeprowadzenia mediacji rodzinnej,
- mediator przedstawił protokół z przebiegu mediacji,
- wniosek o przeprowadzenie rodzinnego postępowania informacyjnego złożył małżonek, który został prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo popełnione na szkodę drugiego małżonka lub ich wspólnego małoletniego dziecka, lub przedstawiono mu zarzut popełnienia takiego czynu, a pokrzywdzony małżonek takiego wniosku nie złożył lub nie poparł wniosku złożonego przez małżonka,
- w czasie trwania rodzinnego postępowania informacyjnego jeden z małżonków został prawomocnie skazany za umyślne przestępstwo popełnione na szkodę drugiego małżonka lub ich wspólnego małoletniego dziecka, lub przedstawiono mu zarzut popełnienia takiego czynu, a pokrzywdzony małżonek nie złożył wniosku o kontynuowanie rodzinnego postępowania informacyjnego,
- jeden z małżonków zmarł.
Treść pozwu – zmiany
Po wejściu w życie planowanych zmian pojawi się obowiązek dołączenia do pozwu odpisu postanowienia o umorzeniu rodzinnego postępowania informacyjnego. A w przypadku braku takiego dokumentu należy wskazać i uzasadnić przyczyny braku jego załączenia. Pozew nie zawierając postanowienia o umorzeniu rodzinnego postępowania informacyjnego bez podania przyczyn będzie zwrócony przez Sąd i nie rozpocznie skutecznie postępowania rozwodowego.
Termin wejścia w życie nowych przepisów
Obecnie nie jest znany dokładny termin wejścia w życie nowych przepisów – projekt ustawy jest konsultowany.
Nowe przepisy wejdą w życie po upływie 6 miesięcy od dnia ich ogłoszenia (w Dzienniku Ustaw).
Co istotne, wobec obecnych spraw będących w toku oraz wszczętych przed wejściem w życie nowych przepisów zastosowanie będą miały dotychczasowe przepisy (przed ich zmianami).
Nowe przepisy mogą skutkować znacznym wydłużeniem czasu przeprowadzania spraw rozwodowych z uwagi na konieczność przeprowadzenia rodzinnego postępowania informacyjnego.
W przypadku jakichkolwiek pytań serdecznie zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.
Adwokat Małgorzata Grigorjew specjalizuje się w prawie rodzinnym, w szczególności sprawami o rozwód i jest w stanie pomóc przy sporządzeniu projektu pozwu o rozwód wraz z wnioskiem o orzekanie o winie lub bez orzekania o winie, a także innych pism procesowych w trakcie sprawy o rozwód oraz apelacji od wyroku Sądu Okręgowego orzekającego rozwód.
Pani Mecenas udziela porad prawnych podczas osobistych spotkań w kancelarii oraz reprezentuje klientów przed Sądami wszystkich instancji również w sprawach o rozwód, a także w sprawach o alimenty na rzecz dzieci oraz byłych małżonków ponadto w sprawach o podział majątku.
