Obowiązujące przepisy prawa nie zawierają regulacji opieki naprzemiennej nad dzieckiem, jednakże być może niebawem ustawodawca postanowi takie przepisy wprowadzić w życie. Miejsce zamieszkania dziecka jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej. Natomiast kwestie dotyczące kontaktów dziecka z rodzicami uregulowane są odrębnie – jeżeli dziecko przebywa stale u jednego z rodziców, sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez drugiego z nich rodzice określają wspólnie, kierując się dobrem dziecka i biorąc pod uwagę jego rozsądne życzenia.
Na czym polega opieka naprzemienna nad dzieckiem?
Opieka naprzemienna polega na tym, że dziecko co do zasady nie posiada stałego miejsca zamieszkania określonego jedynie przy jednym z rodziców (w miejscu zamieszkania matki bądź też w miejscu zamieszkania ojca), miejsce zamieszkania dziecka jest i z matką, i z ojcem żyjącymi oddzielnie w ich miejscach zamieszkania.
Wymiar opieki naprzemiennej zależy od ustaleń rodziców oraz wieku dziecka może być to opieka sprawowana pełnymi tygodniami np. w każdy piątek następuje zmiana tydzień dziecko spędza z ojcem, a następnie tydzień z matką lub po dwa tygodnie, bądź też inny okres czasu 3-4 dni.
Jak często jest opieka naprzemienna?
Opieka naprzemienna jest co do zasady możliwa w przypadku istnienia porozumienia w tej kwestii rodziców. Rodzice dziecka mogą wystąpić do Sądu (wraz z pozwem o rozwód lub w sprawie o ustalenie kontaktów) o ustanowienie opieki naprzemiennej nad ich wspólnym dzieckiem lub dziećmi.
Jak często Sądy orzekają opiekę naprzemienną – to zależy od postawy rodziców dziecka, jeżeli rodzice potrafią się dogadać to Sąd opiekę naprzemienną orzeknie, jeżeli występuje problem z komunikacją, ale opieka naprzemienna funkcjonuje do jakiegoś czasu i dziecko czuje się dobrze przebywając z obojgiem rodziców osobno określony czas to Sąd również może orzec opiekę naprzemienną.
Każda sprawa jest inna, ale opieka naprzemienna orzekana jest coraz częściej.
Opieka naprzemienna a alimenty
Co do zasady przy opiece naprzemiennej każdy z rodziców ponosi koszty utrzymania dziecka w czasie, kiedy dziecko z nim przebywa i nie ustala się alimentów w określonej wysokości. W wyjątkowych sytuacjach np. przy znacznej różnicy w zarobkach rodziców mogą zostać orzeczone alimenty, aby pokryte zostały wszystkie uzasadnione potrzeby dziecka.
Opieka naprzemienna a 500 plus
Rodzice powinni wspólnie określić, które z nich będzie pobierało świadczenie 500 plus oraz na jakie potrzeby dziecka będą je przeznaczać. Świadczenie 500 plus jest świadczeniem dla dziecka, a nie przeznaczonym na wydatki rodziców. Rodzice dziecka mogą też ustalić, że jedno z rodziców pobiera świadczenie na swoje konto i przekazuje połowę otrzymywanej kwoty na konto drugiego rodzica.
Od jakiego wieku możliwa jest opieka naprzemienna
Nie ma określonego wieku dziecka, od którego możliwa byłaby opieka naprzemienna. Wszystko zależy od postawy rodziców oraz szczególnych potrzeb dziecka np. tego czy dziecko jest karmione przez matkę, czy też mlekiem modyfikowanym. Im starsze dziecko tym większy wpływ samego dziecka na to czy opieka naprzemienna będzie dla niego odpowiednia (brane pod uwagę jest zdanie dziecka).
Wady i zalety opieki naprzemiennej
Niewątpliwą zaletą opieki naprzemiennej jest utrzymywanie przez dziecko stałych relacji z obojgiem z rodziców. Rodzice mają wiedzę o aktualnych potrzebach dziecka i wszelkie aspekty związane z wychowaniem dziecka powinni uzgadniać. Za wadę opieki naprzemiennej może być konieczność cyklicznego przenoszenia rzeczy dziecka (ubrania, zabawki, książki, materiały edukacyjne), posiadanie dwóch domów przez dziecko. Co istotne opieka naprzemienna nie może być stosowana w sytuacji, kiedy u któregoś z rodziców występuje problem uzależnienia (od alkoholu, środków odurzających, hazardu), przemoc lub inne zaburzenia uniemożliwiające opiekę nad dzieckiem.
Opieka naprzemienna przy posiadaniu przez dziecko jednego stałego domu (opieka gniazdowa, nest care)
Odmianą opieki naprzemiennej jest tzw. opieka gniazdowa, nest care. Dziecko ma stały dom, a to rodzice się zmieniają i przyjeżdżają do dziecka na określone powtarzające się okresy czasu naprzemiennie.
Jest to praktyka związana z ponoszeniem przez rodziców dość wysokich kosztów, bo zakłada posiadanie i utrzymanie 3 osobnych domów (mieszkań). W Polsce ten rodzaj opieki naprzemiennej jest rzadko praktykowany, ale występuje coraz częściej. Zaletą takiego rozwiązania jest posiadanie przez dziecko jednego domu i brak konieczności zmian miejsca zamieszkania nawet klika razy w miesiącu.
W przypadku jakichkolwiek pytań serdecznie zapraszamy do kontaktu z Kancelarią.
Adwokat Małgorzata Grigorjew specjalizuje się w prawie rodzinnym i jest w stanie pomóc przy sporządzeniu projektu Porozumienia rodzicielskiego, które może zawierać opiekę naprzemienną, sporządzeniu pozwu o rozwód wraz z wnioskiem o ustalenie opieki naprzemiennej, czy też wniosku do sądu o ustalenie opieki naprzemiennej (w przypadku rodziców, którzy nie są małżeństwem). Pani Mecenas udziela porad prawnych podczas osobistych spotkań w kancelarii oraz reprezentuje klientów również przed Sądami wszystkich instancji w sprawach rodzinnych.
